Өлу заңдылықтарын,оның себептерін және өлімнен кейінгі өзгерістерді зерттейтін ілімді танатология деп атайды.
Өлу үрдісі өте күрделі болып, бірнеше сатылардан тұрады. Оларға: жанталасу күйі, жанталас (агония) және клиникалық өлім түсініктері кіреді. Өлімнің әрбір сатысының ұзақтық мерзімі әр түрлі, мысалы, агония бірнеше минуттан бірнеше сағатқа немесе тәулікке созылуы мүмкін. Клиникалық өлім әдетте 5-6 минуттан соң биологиялық өлімге өтеді. Бұл кезде орталық нерв жүйесінде, кейінірек басқа ағзаларда қайтымсыз өзгерістер дамиды. Осы кезден бастап қана организм мәйіт деп атауға болады.
Өлім себептеріне қарай табиғи (физиологиялық,) зорлық-зомбылық нәтижесінде және ауруға байланысты түрлерін ажыратады.
Табиғи өлім адам әбден қартайып, ағза қызметтерінің бірте-бірте әлсіреп барып, тоқтауымен, тозуымен байланысты. Адам өмірінің ұзақтығы ғалымдардың болжауы бойынша 160-180 жас, бірақ көптеген себептерге байланысты бұл жасқа осы күндері жекелеген адамдар ғана жетіп отыр.
Зорлық-зомбылық нәтижесіндегі өлімді сот медицинасы зерттейді. Әр түрлі аурулар салдарынан өлу себептерін негізінен патолог анатомдар тексереді. Ауру асқынып кеткенде, мысалы, миға қан құйылғанда, жүрек инфарктында, өкпе артериясынан тромб эмболиясында адам кенеттен, кейде бірнеше минуттар ішінде де өліп кетуі мүмкін. ....

Жалпы органикалық заттардың медицинада қолданылуы деген яғни адам ағзасында органикалық заттардың кездесуі. Олар қажет мөлшерде болмауы адам ауруына алып баруы ғажап емес. Сондықтан да олар туралы айтып өту керек. Адам ағзасы органикалық заттардан құралған таңғажайып құрылыс.
Тірі организмдердщ химиялық құрамының ерекшеліп осыған дейін қарастырылды. Тірі организмді құрайтын заттар құрамында химиялық элементтердің қандай мөлшерде болатындығына байла-нысты атомдардың бірнеше топтарын бөлу қабылданған. Бірінші топты (шамамен клетка массасының 98 %-ы) төрт элемент құрай-ды: сутегі, оттегі, көміртегі және азот. Оларды макроэлементтер деп атайды. Олар барлық органикалық қосылыстардың негізгі компо-ненттері болып табылады. Екінші топқа екі элемент кіреді — күкірт және фосфор. Олар биологиялық полимерлер (грек тілінен — роіуз — көп, тегоз — бөлік) молекулаларының — белоктар мен нуклеин қышқылдарының қажетті қүрамдас бөлігі болып табылады. Атал-ған екі топ элементтерін биоэмменттер деп атайды.
Орта есеппен тірі организм клеткасы массасының 20—30%-ын органикалық заттар күрайды. Оларға биологиялық полимерлер — белоктар, нуклеин қышқылдары және көмірсулар, сондай-ақ майлар мен бірқатар кіші молекулалар — гормондар, пигмент-тер, АТФ және т.б. жатады. Әр түрлі клеткалар қүрамындағы органикалық заттардың мөлшері бірдей емес. Өсімдік клеткаларында күрделі көмірсулар — полисахаридтер, ал жануар клеткаларында бе-локтар мен майлар басым болады. Дегенмен, органикалық заттардың әр тобы клетканың кез-келген түрінде үқсас функцияларды атқара-ды ....

Ойлануды бізден бұрын бастадың.
Ойынды да елден бұрын тастадың.
Сен алдымен қалқып алдың қаймағын,
Біз білімнің жеп жүргенде қаспағын.
Арман қуып,
Үміт күтсек алдан біз,
Ұлы ұстаздай сенен үлгі алғанбыз.
Сен тартты деп,
Ұстап қолға домбыра;
Сен салды деп,
Біз де сурет салғанбыз. .....

Барлық өсімдіктердің піскен жемістері сол ескен жеріне ғана түспей, жел, су, әр түрлі жан-жануарлар, адам арқылы өскен жерінен өте алысқа таралады.
Желмен таралатын жемістер мен тұқымдар. Жеміс пен тұқымды жер жүзіне тарататын факторлардың бірі — жел. Жемістері жел арқылы таралатын түрлерді ане -мохорлық өсімдіктер, ал таралу жолдарын анемохория дейді. Бұлардың тұқымы мен жемістерінің екі түрлі ерекшеліктері бар: а) бірсыпыра өсімдіктің тұқымы өте жеңіл, ұсақ және құрғақ болады; мысалы, сұңғыла мен кейбір орхидеялар әр-бір тұқымының салмағы миллиграмның мыңнан бір беліміндей ғана болады. Ондай тұқымдардың салмағы ауада ұшып жүрген шаң-тозаңдікінен артық емес, бұлар ауаның аздаған .толқынымен де жүздеген километрге ұшып бара алады: ә) бірсыпыра өсімдіктердің азды-көпті салмақты келетін тұқымдары мен жемістерінде желмен ұшып қалқып жүруге бейімделген қосалқылары болады: бірінде— көбелектікі сияқтанған шілтер қанат, екіншісінде—бақ-бақтікі, мақтанікі сияқты көптеген ұзынды-қысқалы түктер т. б. болады.
Сумен таралатын жемістер мен тұқымдар. Тұқымы мен жемісі су арқылы таралатын өсімдік түрлерін гидрохорлық өсімдіктер дейді де, ал олардың сумен тара¬лу жолын гидрорхория дейді. Сумен таралатын жемістер-дің денесінде түрліше өскіншелері болады, оның іші балық торсылдағынікі сияқты ауаға толы болады. Сонымен қатар, сумен таралатын кейбір өсімдік тұқымдары мен жемістерінің сыртында су жұқпайтын түктері немесе ішіне су кіргізбейтін тоз қабаты болады. Сондықтан ондай жемістер мен тұқымдар суда қанша жүзсе де батпайды және шірімейді, шығымдылығын да сақтап, көпке шыдайды. Бұл жолмен теңіздің, дарияның жағалауларында, сазбалшықты жерлерде және суда өсетін өсімдік жемістері мен тұқымдары таралады.
Жан-жануарлар арқылы таралатын жемістер мен тұқымдар. Жануарлар арқылы таралатын түрлерді зоохорлық өсімдіктер десе, ал олардың таралу жолдарын зоохория деп атайды. Систематикалық түрлеріне қарай, жан-жануарлармен жер бетіне таралатын өсімдіктердің де тұқымы мен жемістерінің өзінше икемделіп біткен ескіншелері болады. Мысалы, кейбір өсімдіктер жемісі мен тұқымының сыртында әр қилы келетін түктері, қылшықтары, ілмектері, қармақшалары болады. ....

Шернияздың сөзі:
Көк үйрек көлде отырған жергілікті,
Ғалымдар шариғаттан жол біліпті.
Жолдасы ер Исатай — ер Махамбет,
Сөз бар ма тыңдай тұғын ескілікті?
Махамбеттің жұмбағы:
Көп қағып дауылпазды көл шайқаған, ....

Алғашқы экологиялық зерттеулерінің элементтерін біз көне дәуір оқымыстылары Эмпедокл, Гиппократ, Аристотель, Теофраст еңбектерінен көреміз. Табиғат құрылыстарын зерттеушілер өсімдіктер мен жануарлар тіршілігіндегі морфологиялық, физиологиялық бейімдеушіліктерді оның қоршаған табиғи ортасына тәуелділік шеңберінде экологиялық тұрғыдан қарастырады.
"ЭКОЛОГИЯ" терминін ғылымға 1866 ж.. неміс ғалымы Э.Геккель енгізді.Геккель ұлы ғылымды былай тұжырымдайды: "Экология деп біз табиғат экономикасына қатысты барлық бөлімдерді- жануарлардың оны қоршаған органикалық және бейорганикалық ортамен әсіресе, өзімен тікелей немесе жанама қатынаста болатын жануарлармен және өсімдіктермен өзара ынтымақтастық немесе қатыстық жаулық әрекеттерінің бүкіл жиынтығының зерттеулерін түсінеміз.
Қазіргі кезде экология кең, әлі толық қалыптасып бітпеген іргелі және қолданбалы комплексіне айналып отыр.Осы жайлы ғалымдардың ойлары:
Н.Ф.Реймерс (1992 ж) "Үлкен экология" еңбегінде "Қазіргі жағдайда экология қазіргі заманғы кең мағынада алғанда биоэкологиялық шеңберінен шықты. Ол қоғамдығы мен ішкі мазмұны бойынша жер туралы физика-математикалық, химия-биологиялық және қоғамдық ғылымдар цикліне тең келетін білімдер цикліне айналды."-деп жазған.
Ю.Одум: "Экология-табиғат пен қоғамдағы көп деңгейлі жүйелердің құрылысы мен тіршілік қызметі және олардың өзара байланысы туралы пәнаралық білімдер саласы."-деп айтқан.
Н.А.Воронков: "Қазіргі заманғы экологияны ағзалардың,соның ішінде адамның қоршаған ортамен өзара қатынасын адамзат қоғамының қоршаған ортаға әсерінің шекті дәрежесін, осы әсерлерді кеміту немесе олардың толық нейтралдау мүмкіндіктерін және олардың ауқымын анықтай отырып зерттеулер мен айналысатын ғылым ретінде қарастыру қажет.
Стратегиялық тұрғыдан алған экология адамзаттың өзінің тіршілігін сақтауы және экологиялық дағдарыстан шығуы туралы ғылым."
Ф.Дре: "Экология- болашақтың ғылымы, себебі адамның біздің планетамызда өмір сүруінің өзі прогресімен анықталуы мүмкін."
А.К.Бродский: "Тек биологиялық жүйелер экологияда ғана классикалық экологияның міндеттері мен функциясы сақталды. ....

Автоматизация является одним из важнейших факторов роста
производительности труда в промышленном производстве. Непрерывным
условием ускорения темпов роста автоматизации является развития
технических средств автоматизации. К техническим средствам автоматизации
относятся все устройства, входящие в систему управления и предназначенные
для получения информации, ее передачи, хранения и преобразования, а также
для осуществления управляющих и регулирующих воздействий на
технологический объект управления.
Развития технологических средств автоматизации является сложным
процессом, в основе которого лежат интересы автоматизируемых производств
потребителей, с одной стороны и экономические возможности изготовителей
с другой. Первичным стимулом развития является повышение эффективности
работы производств – потребителей, за счет внедрения новой техники могут
быть целесообразными только при условии быстрой окупаемости затрат.
Поэтому критерием всех решений по разработкам и внедрению новых
средств, должен быть суммарный экономический эффект, с учетом всех затрат
на разработку, производство и внедрение. Соответственно к разработке,
изготовлению следует принимать, прежде всего, те варианты технических
средств, которые обеспечиваю максимум суммарного эффекта.
Почти 75% своего времени люди проводят в помещениях различных
категорий и назначений. При этом вряд ли кто-то задумываемся о том, что для
нормальной жизнедеятельности нам необходимо около 20000 литров воздуха
в сутки. Задачи поступления в помещение свежего воздуха, необходимой
чистоты , температуры и влажности выполняет система вентиляции воздуха.
Кондиционирование дома требует индивидуального подхода в каждом
отдельном случае. Правильно спроектированная система вентиляции офиса
обеспечит летом подачу фильтрованного, а зимой – подогретого воздуха.
Вентиляция крупных объектов, таких как производственные здания и
сооружения, офисные центры и жилищные комплексы, связана с
перемещением значительных объемов воздуха.
Широкое применение кондиционирования воздуха в производственных
и жилых зданиях обусловлено следующими объективными причинами.
Развитием новых производств электронной, электротехнической,
машиностроительной, химической, текстильной, и других отраслей
промышленности, остро нуждающихся в поддержании определенных и
постоянных параметров состояния воздуха; возрастающими требованиями к
условию труда и повышению производительности в горячих и мокрых цехах,
угольных шахтах, рудниках и пр.
Вентиляцией называется совокупность мероприятий и устройств,
используемых при организации воздухообмена для обеспечения заданного
состояния воздушной среды в помещениях и на рабочих местах в
соответствии со СНиП (строительными нормами и правилами). Системы
вентиляции обеспечивают поддержание допустимых метеорологических
параметров в помещениях различного назначения.
Кондиционирование воздуха–это создание и автоматическое
поддержание (регулирование) в закрытых помещениях всех или отдельных
параметров (температуры, влажности, чистоты, скорости движения) воздуха
на определенном уровне с целью обеспечения оптимальных
метеорологических условий, наиболее благоприятных для самочувствия
людей и ведения технологического процесса.....

Шал ыңқылдап, жоқ шыдам,
Ауырады ыңыранып.
Кепкен дене, сіңір жан,
Бірде суып, бір жанып.
Шалда түнде жоқ дамыл,
Тынбай сусын сұрайды.
Жылап, зарлап, келін жүр,
Көзінен жас бұлайды......

Пән: Қазақ тілі Т2
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:«Салт дәстүр және ауыз әдебиеті»
Сабақ тақырыбы:Балаларға арналған тақпақтарды оқу№6
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)3.3 Мәтіннің жанрлары мен түрлерін анықтау
2.3.3.1 мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, төрт түлік туралы жырлар, әңгіме.) ажырату.
Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: Мұғалімнің көмегімен мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, төрт түлік туралы жырлар, әңгіме.) ажыратады
Көптеген оқушылар: Мұғалімнің көмегімен мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, төрт түлік туралы жырлар, әңгіме.) ажыратады.
Кейбір оқушылар: Өз бетінше мәтіннің жанрын (өлең, ертегі, жұмбақ, жаңылтпаш, төрт түлік туралы жырлар, әңгіме.) ажыратады.....

Пән: Қазақ тілі Т2
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 6-бөлім Атақты тұлғалар
Сабақ тақырыбы: Тұңғыш қазақ суретшісі № 6
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары:
1.5 Тыңдау-көру материалдарының мазмұнын түсіну
3.1.5.1* тыңдаған фразаның алдындағы немесе кейінгі оқиғаны болжау
2.5 Тыңдау-көру материалдары негізінде ойын айту
3.2.5.1* оқыған/тыңдаған материал бойынша өз пікірін (менің ойымша ..., менің көзқарасым бойынша ..., себебі ...) дәлелдеу
Сабақ мақсаттары:
Оқушылардың барлығы:
Тыңдаған мәтінді түсінеді, мұғалімнің көмегімен кейінгі оқиғаны болжайды, өз пікірін білдіреді.
Оқушылардың көпшілігі:
Тыңдағана мәтін бойынша кейінгі оқиғаны болжайды, өз пікірін орынды білдіреді.
Оқушылардың кейбірі:
Тыңдаған мәтін негізінде өз пікірін білдіреді, дәлелдейді.....