Турбо-Прологта тізім деп аталатын байланысқан объектілер қолданылады. Тізім дегеніміз- бірінен соң бірі келетін, реттелген объектілер жиынтығы. Тізім құрамы бір-бірімен байланыста болғандықтан олармен топ бойынша да(бүкіл тізім), жеке объект(тізім элементтері)түрінде де жұмыс істеуге болады.
Турбо-Прологта тізінің көмегімен бірнеше операцияларды орындауға болады. Олардың қатарына төмендегідей операциялар кіреді:
• Тізім объектілеріне еркін кіру;
• Тізімге жататындығын тексеру;
• Тізімді екіге бөлу;
• Тізім элементтерін өсу және кему реті бойынша сұрыптау.
Тізімдер деректер базасын, эксперттік жүйелерді, сөздіктерді т.б. жасағанда өте қажетті және маңызды болып табылады.Тізім бір домендік типтің объектілер жиынтығы болып табылады. тізімнің объектілері болып бүтін және нақты сандар, символдар, символдық жолдар және структуралар табылады. Элементтердің орналасу реті тізімнің ерекше белгісі болып табылады; тура сол элементтерді басқа тәсілмен орналастырсақ , онда ол басқа тізім болып саналады. Салыстыру барысында рет маңызды роль атқарады.
Тізім элементтері тік жақшаға ( [ ] ) алынып жазылады және элементтері бір бірінен үтір арқылы ажыратылады.
Тізім ретінде мыналар алынуы мүмкін:
[1,2,3,6,9,3,4]
[3.2, 4.6, 1.1, 2.64, 100.2]
[“YESTERDAY”, “TODAY”, “TOMORROW”] ....

Мохандас Карамчанд ГАНДИ (02.10.1869-30.01.1948 ж.ж.) - Үндістан ұлт-азаттық қозғалысының қайраткері.
М.Ганди Оңтүстік Африкада жүргенде бейбіт жолмен қарсыласудың теориясы мен тактикасын белгілеп, оны сатьяграха (Шындық үшін тайсалма) деп атады. 1899-1902 және 1906 жылғы ағылшын-зулус соғыстары кезінде М.Ганди сол жақта тұрып жатқан үнділерден ағылшындарға көмек көрсететін санитарлық жасақтар құрады. Бурлар мен зулустардың күресін әділ күрес деп есептегенімен, ол үнділердің ағылшындарға жәрдемі Үндістанға өзін өзі басқару құқығын беруге септігін тигізеді деп үміттенді. М.Ганди осы тәсілдің арқасында өз халқын ағылшындық отаршылдық езгіден аман сақтап қаламын деп те ойлады. Ол заманда үнді халқын аман сақтап қалудың бірден бір жолы осы тәсіл екені де даусыз еді.
1915 жылы қаңтарда Үндістанға қайтып оралғаннан кейін М.Ганди Үндістан ұлт-азаттық Конгресі партиясымен жақындасып, 1916 жылы оған мүше болып кіреді. 1917-1918 жылдардан бастап ол ұлт-азаттық қозғалысында неғұрлым көрнекті қызметтер атқарады. Бұл тұста елде ағылшындарға қарсы бұқаралық қозғалыс кеңінен етек алған болатын. Сол жылдары М.Ганди өзі редакторы болған "Жас Үндістан" газеті мен жетісіне бір рет шығатын "Навадживан" журналы арқылы өз идеясын насихаттап отырды. ....

Автоматизация технологических процессов является одним из
решающих факторов повышения производительности и улучшения условий
труда. Все существующие и строящие объекты оснащены средствами
автоматизации.
В настоящее время средства автоматизации получают самое широкое
применение в различных сферах деятельности человека. Внедрение
автоматических систем управления требует серьезной перестройки
производства, поэтому в более широком смысле автоматизация имеет не
только техническое, но и организационное и экономическое содержание.
Автоматизация дает возможность получить более высокую
производительность,повышает социальную и экономическую
производительность труда. К социальной эффективности относятся
облегчение труда рабочих, улучшение санитарно- гигиенических условий и
повышение общего культурного уровня жизни человека. Под экономической
эффективностью автоматизации понимают улучшение экономических
показателей производства: производительности труда, себестоимости и
качества продукции.
Автоматизация предприятий, в связи со спецификой его работы, играет
большую роль по следующим причинам: добыча нефти и газа - процесс
непрерывный и очень трудоемкий. Он требует измерения, контролирования и
обработки множества параметров, иногда тесно взаимосвязанных. Удаленность
объектов друг от друга на десятки и сотни километров - тоже немаловажный
фактор. Для нормальног
функционирования всей структуры людям,
управляющим этим процессом необходимо точно представлять себе положение
дел на любом участке производственной цепочки, причем от оперативности
принятия решений и приведения их в исполненение зависит очень многое. На
некоторых участках даже довольно небольшое, но долговременное отклонение
параметров от нормы может вызвать аварию. А от точности измерения качества
и количества транспортируемого газа прибыль предприятия зависит
напрямую. Применение аварийных следящих систем позволяет также
уменьшить количество аварий и соответственно уменьшается вредное влияние
нефтегазодобывающей отрасли на экологию - один из самых важнейших
факторов на сегодняшний день.
Автоматизация не только освобождает или разгружает человека, но и
обеспечивает работу производства с такой скоростью, точностью,
надежностью и экономичностью, которые человек своим непосредственным
участием обеспечить не может.
Проектами наиболее сложных производств, предусматривается
комплексная автоматизация ряда технологических процессов.
Нефтеперекачивающая станция НПС «Узень» представляет собой
сложный технологический комплекс, состоящий из основных и
вспомогательных систем обеспечивающих бесперебойное выполнение
операций по перекачке нефти, поэтому автоматизация на этом объекте просто
необходима.....

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Өзім туралы
Сабақтың тақырыбы:Көңіл-күйді білдіретін бет-бейнелер қағаздан жасалған дөңгелектер.№1
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)1.6 Түрлі құрылымдағы мәтіндерді түсіну.
1.1.6.1 Жаңа сөздердің мағынасы мен айтылуын түсінеді.
3.1 Зейін қойып оқу.
1.3.3.1 Таныс сөздерді буынға бөліп оқиды және сөздердің мағынасын түсінеді.
Сабақтың мақсаттары:Барлығы: Жаңа сөздердің айтылуын түсінеді. Таныс сөздерді буынға бөліп оқиды.
Көбі: Жаңа сөздердің мағынасы мен айтылуын түсінеді. Таныс сөздерді буынға бөліп оқиды және сөздердің мағынасын түсінеді.
Кейбірі: Таныс сөздерді буынға бөліп оқиды, сөздердің мағынасын түсінеді және түрлі эмоцияларды көрсете алады. Жаңа сөздермен сөйлем құрастыра алады. ...

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 2 Күні
Сабақ тақырыбы:Сыныптағы мені қоршаған заттар (4-сабақ)
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)1.2.1.1 сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс қолдану
Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: мұғалімнің көмегімен сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс қолданады.
Көптеген оқушылар сөйлеу барысында танысу, өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс қолданады.
Кейбір оқушылар:сөйлеу барысында танысу,өзі туралы айту және затты сипаттау үшін сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс, еркін қолданылады...........

Сабақтың мақсаты: Балалардың өздерінің туған жеріне деген сүйіспеншілігін ояту, өз елінің патриоты болуға, ел егемендігін сақтай білуге, елінің кірпіші болып қалануға баулу.
Тәрбиелік мәні: өз ұлтының тарихын, әдет – ғұрпын, салт – дәстүрін білу
ұлтының намысын қорғай білетін, намысты қолдан бермейтін елінің адал ұлы болу....

Қазақ елі - құдіретім, байтағым,
Шежірелі дергің бар сан ғасыр.
Аңыз етіп адамзатқа айтамын,
Самұрықтай деген оймен,самғасын!

Тәй-тәй басып Енесай мен Орхоннан,
Әр қадамнан даналығы даритын.
Елін бастап болашаққа....

Пән: Әдебиеттік оқу
Бөлім: Табиғат құбылыстары
Сабақ тақырыбы: Көркем шығарма элементтерін салыстыру Жүсіп Қыдыров «Мен табиғат-бесігі»
Оқу мақсаттары: 4.2.1.1 шығарманы дауыстап түсініп, рөлге бөліп, мәнерлеп оқу, теріп оқу, шапшаң оқу;
4.2.8.1 эпизодтар мен оқиғалардың негізінде жатқан маңызды тұстарын талдау және салыстыру;
4.1.4.2 сөйлеу барысында иллюстрациялар, көрнекіліктер, фотосуреттер қолдану, презентация, видеоролик жасау.
Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: өлеңді мәнерлеп және түсініп оқи алады;
Көпшілік оқушылар: сөйлеу барысында шығарма мазмұны бойынша суреттерді қолданады;
Кейбір оқушылар: оқиғаның дамуындағы өзгерістерді салыстарады.....

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 6.4А Қазақ хандығының XVI – XVII ғасырлардағы дамуы
Сабақ тақырыбы: Қасым хан тұсындағы Қазақ хандығының күшеюі 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.3.1.10 – қазақ хандарының мемлекетті нығайтудағы рөлін анықтау;
6.3.2.6 – қазақ хандарының сыртқы саясатын талдау
Сабақ мақсаттары: Қазақ хандығының аумағын қалыптастырудағы және дипломатиялық қатынастар орнатудағы Қасым ханның ролін талдайды.

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Мемлекет тарихы және қоғамдық-саяси ойдың дамуы
Сабақ тақырыбы: Қазақстан аумағындағы ерте мемлекеттердің саяси ұйымдасуы 1-сабақ
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары: 10.3.1.1 - Қазақстандағы ерте көшпенділердегі мемлекеттілік белгілерін анықтау үшін «мемлекет», «билік », «саяси ұйым» ұғымдарын пайдалану;
10.3.1.2 - Қазақстанда мемлекеттіліктің қалыптасуының тарихи кезеңдерін түсіндіру;
10.3.1.3 - Қазақстан территориясын дағы ерте мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау......