Сүйемін мен қызыл гүлді
Жанымменен тең көремін.
Күлімдеген гүлім сынды

Жер көремін — ел көремін.
Маған бақыт көрінеді
Гүлдің әрбір шоқтарынан.......

Таңқы мұрын - қара қыз!
Кердең - кердең басасың,
Кес-кестейсің көшені,
Қандай қырдан асасың?!
Таңқы мұрын қара қыз!
Сөз сөйледің тақылдап,
Таң-тамаша қаламыз,
Тілдесейік жақындап,
Таңқы мұрын қара қыз!
Қалғаның не жаратпай!
Түнді аударып қайтып ең,
Қайда жорттың таң атпай!
Танкы мұрын қара қыз!
Бұйралапсың шашыңды,
Сүрмелепсің қасыңды,
«Аяқ» десем, «бас» дейсің,
«Таяқ» десем, «тас» дейсің........

1 тарау-Жанна мен Абылайдың кездесуі
Жанна әлемдегі ен бақытты қыздардың бірі еді. Кішкентай, пәк, уайымы жоқ еді. Сосын ақырындап мәселелер шыға бастады, ол әрине жігіт мәселесі. Негізі оқиға мынандай еді. Жанна мен Дастан жақсы дос еді. Бір күні мектеп кешіне Дастан өзінің Абылай атты жақын досын алып келді. Ол басқа мектеп оқушысы еді. Дастан Абылайды қыздармен таныстырды, таныстық, биледік сосын ақырындап тарадық. Ертесінеде Дастан Жаннаға Абылайдың ұнатып қылғаны жайында айтады. Абылай мен Жанна сөйлесіп жүреді. Басында бір-бірін онша танымайтын, әрі бір-бірін сүймейтін еді. Ақырындап танысып бір-бірін ұнатып бастады. Негізі Абылай өзі әуесқой бала еді, Жанна соны біле тұра Абылай мен жүрді. Олар күнде сойлесіп, кездесе бастады. Ең алғашқы кездесуі мектеп полясында болды. Олар көп уақыттай сөйлесіп жүрді. Кездесулері жиілеп, бір-біріне қатты бауыр басып қалды. Жаннаның Асел мен Ару атты жақын достары болды. Бір күні Асель, Жанна, Ару, Дастан,Абылай және Абылайдын досы Елдос бәрі бірге тауға демалуға шығатын болып келісті. Жанна, Асель, Ару келіскен орынға келіп ұлдардын күтті бірақ Дастан да, Абылайда, Елдоста та келген жоқ. Қыздар өздері тауға шығып көңіл көтеріп, уақыттарын жақсы өткізді. Ал улдардардан сол күйі хабар жоқ. Жанна мен Абылайдын аралары суып, кездеспей, сөйлеспей кетті. Сол күйі Абылай Жанна ға хабарласқан жоқ. Ал Абылайдың досы Елдоспен Аруда сөйлесетін, оларда сөйлеспей кетті. Осы мен бәрі біткендей болды.

2 тарау- Жаннаның Абылайдың уйіне қонаққа баруы
Жанна Абылайдын хабарласуын, ал Абылай Жаннанын Хабарласуын күтіп, арада көп уақыт өтті. Оқушылар жазғы демалысқа шығып кетті. Енді Жанна мен Абылайдын кездесуі мүлдем қиындатылды. Жаздың тура ортасында болатын Абылайдын туған күнін ұмытпаған Жанна Туған күннен бір күн бұрын Абылайға хабарласып, туған күнімен құттықтады. Абылай Жаннаны ертеңгі болатын кешке шақырды. Жанна ол кешке уйінен тәтесінін уйіне, яғни Арайдын уйіне баратынын айтты. .....

Он екі жыл отбасылық өмірден соң, менің жан жарым ресторанда тамақ ішуге және киноға баруға өзге әйелді шақыруымды қалады. Ол :
- Мен сені сүйемін, бірақ сені менен де артық сүйетін бір әйел бар... Мен уақытыңды сол әйелмен өткізгеніңді қалаймын - деді.

Уақыт бөлу керек болған өзге әйел - менің Анам болып шықты. Ол 19 жылдан бері бөлек тұратын. Менің үш балам мен жұмысым анама көңіл бөлуіме кедергі болатын, сол үшін анда-санда барып тұрдым.
Сол түні оны кешкі тамақ пен киноға баруға шақыруға қоңырау сақтым.
- Не болды? Жағдайың қалай? - деп бірден сұрады.
Менің анам - егер телефон кеш шырылдайтын болса, жаман хабар ма деп ойлайтындардың қатарына жатады.
- Менімен бірге уақыт өткізуге қалай қарайсыз - деп сұрадым. Ол бір - екі секунд ойланып:
- Мен оны қатты қалаймын - деп келісімін берді......

Жоқ, оған бұл керек емес еді. Біреу кеудесіне қолын сұғып, жүрегін суырып алып жатқандай көрінді өзіне. Амал қанша? Енді қайтсін? Не істей алады? Көзінен аққан көлдей жасқа тұншығып қаламын ба деп те ойлады. Жоқ, олай емес, оның мына жағдайында сол тұншыққаны жақсы еді. Бірақ, амал қанша, олай да болмады. Көздерінен парлап аққан жасқа беті жуылып тұра берді. Өксік тамағына тығылып, бір кезде өзінің денесінің де селкілдей бастағанын сезді. Енді қайтсін? Енді қайтсін қыз байғұс?! Өзінің сүйгені қарсы алдында тұрып бұның өмір бойы бақытты бо луын тілеп тұр, ал бұл болса, өзге жігіттің қолынан ұстап жас жұбайларға арналған стол басында тұр. Өмір де осындай болады екен-ау...

Дене мұздай, көзде жас, бұл қыздың ендігі ойы не екен? Сыртынан қарасаң қуыршақтай! Өмірде бұл қыздан асақан бақытты, асқан сұлу қыз жоқ секілді бір көрген адамға. Әп-әдемі ақ көйлек, сұлу келбеті, маған қара дегендей қап-қара көздері... Бірақ сол көздері жастан бір құрғамады. Өз сүйген жігіті мұны бақытты ете алмады. Әлсіздігі болар, бәлкім... Ал бұл болса, ол жігіттің қасында жүргеніне мәз болып, сонымен өткізген әр күніне шүкіршілік етіп жүре беріпті-ау, ақымақ қыз! Не істесе екен? Қайтсе болады? Бәрін тастап қарсы алдында тұрған сүйікт ісінің мойнына барып асыла кеткісі келді. Бірақ, амал қанша? Іші қан жылап, жүрегі миллиардтаған бөлшекке бөлініп жатқандай болды.

« ...Қалай ғана мені өзге біреудің қолына еркін беріп қойдың? Қалай ғана осылай менен еш қиналмай-ақ бас тартып тұрсың? Мені біреудің қолына, құшағына өз еркіңмен итере салғандай болдың ғой сен! Солай жасап тұрсың да! Менің не жазығым бар еді? Неге? Менің бар жазығым – сені өзімнен де артық сүйгенім бе? Неге? Неге екеуміз бірге бола алмаймыз? Біз кімге кедергі бола аламыз? Жоқ! Маған сенсіз өмір сүрудің еш қажеті жоқ. Сенсіз күнімді елестете де алмаймын. Мені сүйе тұрып, неге менен өз еркіңмен бас тарттың сен? Қалай ғана мені шырылдатып таптап кетесің? Расымен де, енді екеуміз ешқашан қосылмаймыз ба? Енді ешқашан сенің жүзіңді көрмеймін бе? Сенсіз қалай өмір сүрем? Қалай? Қалай?...».....

Тамыз айында бір жыл болар еді деп аңсап жүрген Асылдың қазір келіншегінің жүктілігіне бес ай. Менің суреттерімді сақтап қойғанын білген келіншегі маған хабарласып менің суретімді неге сақтап жүргенін сұрады. Біз ол кезде Асылмен мүлде хабарласпайтын едік, менің де жігітім оған аулақ жүруін айтып хабарласты. Осылайша оның да менің де жеке өміріміз астаң-кестең болды. Барлык проблемадан шаршадым. Оның хабарласып жаткан келіншегіне айғайды салып: Суретті сақтаған күйеуіңнен сура- деп кесіп айттым. Сол күннен бастап ол телефон соғуын доғарды. Мен де өз жігітіммен солар үшін ренжіскен өкпелеримиз жазылып бәри өз орнына келе бастады. Бірақ мен Асылды сағынатынмын, кейде түсімде де көретінмін.

Бір күні жұмыста отырсам агенттен смс жазды /мен оны өшіріп тастаған едім/. /Ассаламалейкум қадір түнді қалай қарсалдыңыз деп/. Сағыныштан сарғайып жүрген біраз ойланып оған суық жауап жаздым. Ол әңгімесін жалғастырып жағдайымды, жігітімді сұрап, қызыңа ие болмайсың ба деген сөзді артық айттым, сіздің сол сөз үшін жауап беретініңізді ойламадым кешіріңіз деп жазыпты. /бұл сөзді ол жігітім оған қоңырау шалғанда айтқан еді/. Ол өтіп кеткен нәрсе мен сіздің келіншегіңізбен ара-қатынасыңыз бұзылмасын деп әлек болсам, солай деп мені кінәлі жасағаныңызға жол болсын дедім де шығып кеттім. Кейін ол телефон соқты, номерін өшірсем де жатқа білетін едім тұтқаны көтермедім. Ол сөйлесуімді сұрап смс жазды. Біраз аптадан кейін, шаруаларым бар деп жұмысқа баралмайтынымды айтып, жұмысқа хабарластым да үйде жаттым демалып. Үйде тірліктерді бітіріп отырсам ол тағы қоңырау шалды, істерге іс жоқ үйде отырғам алып онымен сөйлестім, ұзақ әңгімелесіп кездесетін болып шештік. Онымен кездескенде бар ойымды бірақ айтам деп оқталып шыққан, оны қатты сағынғаным есімнен шығып кетіпті. Баражатырмын ойымда алай-дүлей, ақылым мен жүрегім айтысып келеді.....

Әңгімемнің басын қалай бастарымды да білмей отырмын.. Талай жылдар поэзияны жаныма серік еткен болсам да, осы бір хикаямды жазуға жүрексініп жүрген едім.. Колледждің екінші курсында оқып жүргенімде интернет арқылы Н*** есімді жігітпен таныстым.. Онын өмірге деген көзқарасы, адамдармен қарым қатынасы, сіз деп сыйлағанының өзі ешкімге ұқсамайтын еді.. алғашында күнде жазып тұрды..сонда да сіз сіз деп сыйлап тұрған соң, оның көңіліне аса мән бермедім, тіпті ағам ретінде қабылдадым.. Ортақ достарымыз болған соң, бір күні достармен бас қостық..олардың арасында Н*** да бар.. Тағы да..алғаш көрген сатте қатты ұнамады десем де рас.. мен үшін тым дұрыс, тым жақсы адамдай көрінді.. Достарымыздың бас қосуы да жиілеп, ол да маған хабарласуын жиілетіп жіберді..

8 наурыз күні сыйлығымен келіп, ұсыныс жасады. Оны қатты ұнатпағандықтан келісімімді бермедім.. ал ол болса, сізді қанша болса да күтемін деп соңғы сөзін айтып кетті.. Күнде хабарласып тұруын тоқтатқан жоқ.. Осылайша кішкене уақыттан соң мен оның қызына айналдым.. Шыны керек алғашында жай ғана ұнатып кездескеніммен кейін оны қатты сүйіп қалдым.. Бақыттан басым айналып, оны коөуге асығатын болдым.. Сабағыма да зер салмай, құрбыларыма да уақытымды бөле алмай, күнде үйге кеш оралатын болдым.. Мұндайымды бұрын көрмеген анам, бір күні үйдің алдында мені тосып тұр екен.. Хабарласып, жанындағы жігітінмен кел, көріп танысуым керек деді.. Ұялғаннан жерге кіріп кетердей болып, екеуміз де анамнын жанында басымыз төмен қарап тұрдық.. екеуі танысты.. үйге кірген соң анам оны ұнатқанын, және оған сенетінін айтты.. осылайшы арамызда ешқандай сыр, ұрыс, жұмбақ дүниелер жатпайтын еді.......

Деуші едім айқызыл гүл, айқызыл гүл,
Болғанда қасың қара, тілің – бұлбұл.
Шал болып қартайған соң сәнің кетер,
Қалқатай, шамаң келсе, ойна да күл.

Деуші едім әуелім көп, әуелім көп,
Айтамын деп қолға ап, сөз болсын деп.....

Жайланып, қару-жарақсыз,
Жатырмын, мұнда мен неге?
Өр жүрегім тағатсыз,
Жабырқау тарттың сен неге?
Майдандас достан айырып,
«Жан сауға ма» мені алған.
Сәулетсіз қара тіршілік,
Еттім қашан сені арман!
Төсекке тарттың тән - дене,
Қалды жорық... қалды ду...
Жалынбас ғұмыр пендеге,
Жалынды жүрек, болдың у...
Босат мені, қарағым,
Украина қызы, қарындас......

Бақыт жолы біліммен табылады...
Ахмет Йүгінеки

Қай заманның болмасын, өз қиындығы, өз тартымдылығы бар. Қазақ халқының басынан не өтпеді десеңізші!.. Оған дәлел, тарих айнасы – көркем әдебиет. Небір аласапыран кезеңдерді, аштық, соғыс, небір жылан үстіне бозторғай жұмыртқалаған мамыражай өмірді көз алдымызға әкелетін әдебиет емес пе? Сондай шығармалардың бірі – Жүсіпбек Аймауытовтың «Ақбілек» романы.

«Ақбілек» - Қазан төңкерісінен кейінгі азамат соғысы зардабының әсерінен қазақ ауылының өмір-тіршіліктері мен таптық тартыс кесірінен қорлық көрген қазақ қызының ауыр тағдырға берілмей, «көзі ашық, көңілі ояу» тұлғаға дейін көтерілгендігін баяндайтын туынды.

Ақбілек – ата-анасының бауырында еркелеп өскен, ауыл ішінде «Мамырбайдың Ақбілегі» болған, бір мезетте анасынан айрылса, сол мезетте өзін өлдіге санайтын оқиғаға ұшыраған, сөйте тұра тағдырға қасқая қарсы тұрған қайсар қазақ қызы. Оған дәлел – орыстың мазағынан соң жалғыз қалып, жапан түзде қасқырмен алысып, ерлікпен жеңуі. «Ақбілек аллалап, қасқыр абалап, Ақбілек сабалап» отты көзді жыртқыштармен көп алысты. Былайғы уақытта қарусыз түз жануары алпамсадай еркекке де оңай алғызбайды, ал Ақбілек еш қарусыз-ақ, «қасқыр оттан қорқады» дегенді есіне түсіріп, шоқты алаулатып жауын қуды. Осы тұста Ақбілекті қайсар, жауына оңай берілмейтін адам ретінде танимын......