Кіріспе
Монғолдардың әлем тарихында алатын орны зор. Монғол шапқыншылығы қазақ халқының орта ғасырлық мәдениетін қалаларының дамуын тежейді. Бұл жорықтар нәтижесінде қазақ халқының дамуы ІІІ ғасырға дейін тоқтады. Орта Азияда Монғолдарға қарсы қарсылық көрсеткендердің ішінде Отырардың билеушісі Қайырханды атап көрсетуімізге болады. Ол Отырар қаласын Монғолдардан алты ай қорғады. Монғол әскерінің күшті болуына Шыңғыс ханның «Яссы» атты заңдар жинағы және оған қоса жауынгерлерінің құдіретті болуы әсер етті. Олардың атты әскері күшті болды. Олар Солтүстік Қытайды жаулап алған кездегі өздеріне қажетті қарулар алуы да көмектесті. Монғолдардың билеушісі Шыңғыс хан өзінің алдына қойған мақсатында әлемді билеу болатын. Шыңғыс хан өзі Орта Азия мен Солтүстік Қытайға жорықтар жасады. Монғолдардың Батысқа жорығын Шыңғысханның немересі (Үлкен ұлы Жошының баласы) Бату басқарды. Солтүстік Русь жеріндегі жорықтары Новгородқа дейін жетті. Новгородты неліктен жаулап алмағаны әлі де белгісіз. Новгородтан кейін олар жорықтарын Оңтүстікке бағыттады. Оңтүстік жорықтары Араб жеріне дейін жетті. Бұл кездері олар Оңтүстік Қытайға да жорықтар жүргізген болатын. Оңтүстік Қытайға жүргізген жорықтары қазіргі Ветьнам жеріне дейін жетті.....

Кіріспе
Техникалық қызмет ету – автоматика және телемеханика құрылғыларын тасымалдау, сақтау кезіндегі аталуы мен жұмыс істеу қабілеттілігінің басты кешені болып табылады. Техникалық қызмет ету жөніндегі жұмыс түрлері: тексеру, сипаттамаларды өлшеу, реттеу, тазалау, бояу, ескірген заттарды ауыстыру, қайта қалпына келтіру болып табылады. Автоматика және телемеханика құрылғыларының техникалық қызмет көрсетуін аға электромеханиктер, электромеханиктер, электромонтёрлар атқарады.
Құрылғыларды жөндеу және қызмет көрсету ретін сигнал беру және байланыс дистанциясының бастығы орнатады.
Аға электормеханиктің міндеті – автоматика және телемеханика құрылғыларын жөндеу және сапалы қызмет көрсетуін қамтамасыз ету болып табылады. Қызмет ету құрылғыларының күйін білу, техникалық қызмет көрсетуін жоспарлық-графиктік бекітілуі бойынша құрылғыларды жүйелі түрде тексеру, құрылғылар жұмысының сенімділігін арттыру, пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету болып табылады. Электромеханиктің міндеті – құрылғыларды жөндеу, монтаждау, өлшеу және реттеу, қасындағы жұмысшыларды техникалық қызмет көрсетуге үйрету қызметін қамтамасыз етеді.....

Пән: Қазақ тілі
Бөлім атауы: Қазақстандағы көрікті жерлер
Сабақтың тақырыбы: Қазақстандағы көрікті жерлер (Алтын Емел ұлтық саябағы)
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: 6.1.1.1. Болжау
Сабақтың мақсаттары: Мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілген мәселені болжау....

Пән: қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тарихи тұлғалар
Сабақтың тақырыбы: Бұқар жырау
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: 6.1.4.1 Мәтіннің құрылымдық ерекшелігіне назар аудара отырып, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау;
Сабақтың мақсаты: Жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды ажырата білуге үйрету.....

Ыбырай Алтынсарин 1841 жылғы 20 қазанда қазіргі Қостанай облысының Затобол ауданында туған. әкесі Алтынсары ерете өсіп, атасы Балқожаның тәрбиесінде болған. өз заманының беделді адамдарының бірі болған, заман ағымын аңғарғыш, оқу-өнердің маңызын жақсы түсінген Балқожа би 5 жасар Ыбырайды Орынборда ашылмақ болашақ орыс-¬қазақ мектебіне жаздырып қойыпты. 1850 жылы сол мектеп ашылғанда түскен 30 қазақ баласының бірі – Ыбырай болған.
Қазақ балаларын орысша оқыту арқылы олардан қазақ даласын билейтін патша чиновниктеріне көмекші әкімдер даярлау мақсатымен ашылған мектепке Балқожа би де немересін осы үмітпен берген. Бірақ Ыбырай мектепті жан жақты білім алуға пайдаланған. Сондықтан ол сабақты ынтамен оқиды. Сөйтіп, мектепті 1857 жылы «өте жақсы» деген бағамен бітіреді.
Содан кейін екі жылдай Ыбырай өз елінде тілмаштық қызмет атқарады. Қазақ қоғамының қайшылықты тұрмысын тереңірек түсініп, оның болашағы жайлы ойлануда бұл аз уақыттың өзі Ыбырай өмірінде едәуір із қалдырады.
1859 жылы Ыбырай Алтынсарин Орынбордағы Шекаралық комиссияға тілмаш болып ауысады. Бұл кезде ол Шекаралық комиссияның төрағасы, Шығысты зерттеуші белгілі ғалым, профессор В.В. Григорьевпен жақын танысады. Атасы Балқожаны жақсы білетін және сыйлайтын Григорьев Ыбырайға аса ілтипатпен қарап, өзінің бай кітапханасын пайдалануына оған мүмкіндік берген. Осы кітапханада Ыбырай Григорьевтің көмегімен орыс жазушыларының еңбектерін, ұлы адамдардың өмірі мен өлеңдерін көп оқыған. өз заманының озат ой-пікірімен танысып, әдебиет, саясат ағарту саласындағы журналдарды да қараған.
Осылайша өз бетімен оқуды нәтижесінде білім қорын едәуір молайтқан Ыбырай өзінің болашағын тілмаш болудан емес, халыққа пайдалы қызмет істеуден іздейді. Оның бойында ағартушылыққа деген ынта туады. Сөйтіп, сол заманның прогресшіл ағартушылық ой пікірі негізінде оның көзқарасы қалыптаса бастайды. 1860 жылы Орал сыртындағы қазақтар үшін төрт бастауыш мектеп (Троицк, Торғай, Ырғыз және Қазалы қалаларында) ашуға ұйғарылған кезде, Ыбырай өзі сұранып Торғай мектебіне мұғалім болуға рұқсат алады.
Сөйтіп, мектеп ашу мақсатымен 1860 жылы Ыбырай Торғайға айысады. Бірақ жергілікті орындардың жәрдемі жеткіліксіз болып, мектеп ашу ісі біраз созылып кетеді. Соған қарамастан Ыбырай ел ішінде мектептің пайдасын түсіндіріп, жұрттың оқуға ынтасын арттыру үшін біраз баланы өз үйінде оқытады.
Ыбырай дың арман еткен мектебі Торғайда 1864 жылы ғана ашылады. «Осы жылы қаңтардың 8 күні көптін күткен ісім орнына келіп, мектеп ашылды. Оған 14 қазақ баласы қабылданды. Бәрі де жақсы, есті балалар. Мен балаларды оқытуға қойға шапқан аш қасқырдай өте қызу кірістім», - деп жазды ол белгілі Шығыс зерттеуші, профессор Н.И. Ильшинскийге жолдаған хатында.
Ыбырай мектептегі сабақ пен бүкіл тәрбие жұмысын сол кездегі орыс мектептері үлгісінде құрады. Сабақты қазақ беруге тырысады. Тәрбие жұмысын Ыбырай оқу арқылы әкем даярлау мақсатына емес, адамгершілігі мол, жаңа ұрпақ тәрбиелеп шығаруға бейімдейді.....

Тeхничecкoe пpoeктиpoвaниe – ocнoвнaя зaдaчa дeятeльнocти инжeнepa.
Этo cлoжный пpoцecc, в кoтopoм глaвнaя poль пpинaдлeжит твopчecким
нaвыкaм и умeнию aнaлизиpoвaть.
Пpoeктиpoвaниe – этo пpoцecc пpидумывaния или изoбpeтeния тaких
кoмпoнeнтoв cиcтeмы, кoтopыe пoзвoляли бы eй выпoлнять oпpeдeлeнныe
зaдaчи.
Пpoцecc пpoeктиpoвaния пoдpaзумeвaeт плaниpoвaниe дeятeльнocти пo
coздaнию нeкoтopoгo издeлия или cиcтeмы. В peзультaтe этoй иннoвaциoннoй
дeятeльнocти инжeнep твopчecки пpимeняeт cвoи знaния и нaвыки для
oпpeдeлeния типa cиcтeмы, ee функциoнaльнoгo нaзнaчeния и cocтaвных
элeмeнтoв. Ocнoвными этaпaми пpoeктиpoвaния являютcя:
a) oпpeдeлeниe зaпpoca нa coздaниe cиcтeмы, ocнoвaннoгo нa oцeнкaх
мнeний paзличных oбщecтвeнных гpупп — oт пoлитикoв дo pядoвых
пoтpeбитeлeй;
б) дeтaльнaя пpopaбoткa вoзмoжнoгo peшeния пpoблeмы нa ocнoвe
oбъeдинeния paзличных мнeний;в)oцeнка aльтepнaтивных вapиaнтoв
peшeния пpoблeмы,удoвлeтвopяющих выдвинутым тpeбoвaниям;
г) выбop кoнкpeтнoгo вapиaнтa и eгo peaлизaция.
В peaльнoй жизни пpoeктиpoвaниe вeдeтcя c учeтoм pядa oгpaничeний,
oдним из кoтopых являeтcя фaктop вpeмeни. Пpoeктиpoвaниe oбычнo вeдeтcя
пo жecткo уcтaнoвлeннoму гpaфику, пoэтoму, в кoнeчнoм cчeтe, выбиpaeтcя
тaкoй вapиaнт cиcтeмы, кoтopый нe являeтcя идeaльным, нo мoжeт
paccмaтpивaтьcя кaк дocтaтoчнo хopoший. Вo мнoгих cлучaях выигpыш вo
вpeмeни являeтcя eдинcтвeнным oпpeдeляющим фaктopoм.
Глaвнaя зaдaчa пpoeктиpoвщикa – cocтaвить пepeчeнь тpeбoвaний,
кoтopым дoлжнo удoвлeтвopять тeхничecкoe уcтpoйcтвo. Пoд тpeбoвaниями
имeютcя в виду тoчныe фopмулиpoвки тoгo, кaким дoлжнo быть уcтpoйcтвo и
чтo oнo дoлжнo дeлaть. Тeхничecкaя cиcтeмa пpoeктиpуeтcя тaким oбpaзoм,
чтoбы удoвлeтвopялиcь вce выдвинутыe тpeбoвaния. Пpи этoм нeизбeжнo
пpихoдитcя имeть дeлo c тaкими oбъeктивными фaктopaми, кaк cлoжнocть
пpoeктиpoвaния, вoзмoжныe кoмпpoмиccы, pacхoждeния c пpaктикoй в
пpoцecce пpoeктиpoвaния, a тaкжe oпpeдeлeнныe pиcки.
Cлoжнocть пpoeктиpoвaния oбуcлoвлeнa шиpoким диaпaзoнoм
иcпoльзуeмых для этoгo мeтoдoв, знaний и литepaтуpы. И здecь пpи
oпpeдeлeнии тpeбoвaний к cиcтeмe нeoбхoдимo учитывaть oчeнь мнoгo
фaктopoв, нe тoлькo клaccифициpуя их пo oтнocитeльнoй вaжнocти, нo тaкжe
зaдaвaя их либo в чиcлoвoй фopмe, либo в видe cлoвecнoгo oпиcaния, либo
oбoими этими cпocoбaми. ....

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жасушалық биология
Сабақ тақырыбы: Жасушаның сызықтық ұлғаюын есептеу
Сабақтың мақсаты: Микрофотографияны пайдалана отырып, жасушалардың сызықтық ұлғаюын есептеу
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары: Барлығы: микрофотографияны пайдалана отырып, жасушаның сызықтық ұлғаюын есептей алады;
Көбісі:әртүрлі жасуша органоидтердің микрофотографияларын пайланып, олардың нақты сызықық ұлғаюын есептейді, негізгі өлшембірліктермен жұмыс жасай алады;
Кейбіреулері: микроскоп арқылы көрген жасушаның сызықтық ұлғаюын есептейді......

Әр ұлттың өзіне тән ғасырлар бойы қалыптасып, ұрпақтан ұрпаққа жалғасын тауып келген ұлттық психологиялық ерекшеліктің болғаны.Сондықтан барлық халықтың мақсатыөзінің ұрпағына тәрбие беруде күнделікті айналысатын шаруашылығын, шұғылданатын кәсібін ұлттық психологиялық арнада ұйымдастырып және рухани адамгершілік тәрбиесімен ұштастыра білген.
Адамгершілік тәрбиесі- белгілі бір мақсатқа негізделген көзқарасты, сенімді, парасатты, мінез құлық дағдылары мен әдептерді қалыптастырумен және адамгершілік сезімді, ұлттық сананы, қарым- қатынасты дамытуда, жалпы адамзаттық құндылықтарды тиімді пайдалануға бағытталған жалпы адамзаттық тәрбиенің құрамдас бір бөлігі. Адамгершілік тәрбиесінің бүкіл жүйесі гуманистік мазмұнға толы, имандылық негізде жеке адамның жан-жақды дамып жетілуіне бағыталған.
Адамгершілік тәрбие мәселесі негізінен ұлттық психологиялық ерекшеліктерге сүйене отырып, тәрбие берудің әдістемелікжолдарын қарастырады.
- Ұлттық дәстүрлер арқылы оқу-тәрбие үрдісінде адамның бойында рухани мәдениетті қалыптастыру.
- Ұлттық дәстүрлер арқылы адамның психологиялық ерекшеліктерін зерттеп, дамыту.
- Салт-дәстүр негізінде, ұлттық психологиялық ерекшеліктерді ескере отырып, рухани-адамгершілік құндылықтарын тәрбиелеу.
Ұлттық дәстүр арқылы психологиялық ерекшеліктерді ескере отырып, дүниедегі бағалы рухани байлықты жеке тұлғаға дарыту. Адам- тарихи үрдістің субъектісі. Ол барлық әлеуметтік қозғалыстар мен қимыл- әрекеттердің негізі, өлшемі және мақсаты, жер шарындағы небір ғұлмат табыстардың қайнар көзі, ақыл-ой туындылардың құдіретті иесі. Адам дегеніміз – еңбек әрекетімен шұғылдана алатын әлеуметік қатынастарға түсетін, өзара байланыс жасай алатын тұлға. Адамның түрт түрлі өлшемі бар: биологиялық, психологиялық, педагогикалық, әлеуметтік. Бұл өлшемдер өзара байланысты. Осы төрт өлшемде байланысты адамның бойындағы кісілік тұлғалық қасиеттері үш дәрежеге бөлінеді: -әр адамның өзіне тән психологиялық ерекшеліктері болады, өмір сүру ортасына байланысты адамдар бір-біріне ұқмайды.
- адам әртүрлі елдердің, тарихи дәуірдің, материалдық-рухани мәдениетімен жетістіктерін үргі алады. Оған әлеуметтік, этикалық, ұлттық ортасы әсер еседі. Сонымен, дәірге, қоғамға, тарихи ортаға байланысты. Қалптасқан білім және тәрбие жүйесінен сабақ алады. Осының бәрі адамның жан дүниесіне әсер етеді.
- адам адамзат қауымының мүшесі. Шыққан нәсіліне, туысына, ұлтына, туган жеріне тәелсіз, барлық адамдарда ортақ адамгершілік қасиет болады: батырлық, ерлік, сатқындық, мейрімділік, қатігезділік, әділдік т.б. Осы рухани-псхологиялық қасииеттерді адам бойында қалыптастыратын –тәрбие. Халық батыры Бауыржан Момышұлы: «Біздің тарихымыз батырға бай тарих, халқымыз батырларды биік дәріптеп, азамтаттық пен кісіліктің символы, үлгісі ретінде санаған. Батырлық, ерлік деген ұрпақтан ұрпаққаата дәстүрі болып қала бермек. Өткенін білмеген, онан тәлім-тәрбие, ғибрат алмаған халықтың ұрпағы- тұл, келешегі – тұрлаусыз. Біздің қазақ халқы – батыр халық» ....

Үмбетей Байсейітұлы (туған – өлеген жылы белгісіз) - батыр. Орта жүз ішінде арғын тайпасынан шыққан. Жоңғар шапқыншылығы кезінде ерлігімен көзге і .....

Тәуелсіз Қазақстан

Тамырын тереңге жайған тарихыма көз жіберер болсам, сананы талай ой тұңғышына батырып, көкейге талай сұрақтың келетіні рас. Мысалы, Біз кімбіз? Жұмыр жер бетінде қашан пайда болдық? Қай жерді мекен еттік? Тіліміз, мәдениетіміздің деңгейі қандай?

Біз Өр Алтай мен Атыраудың арасын мекен еткен сақтан қалған сарқыты, ғұннан қалған жұрнағы, үйсіннің жүріп өткен ізгіміз. Біз қазақпыз!......