Зерттеу жұмысының өзектілігі. Жалпы ғылымы жоқ ел тұл, ғылымы дамымаған елдің болашағы күмәнді, қазір қарап отырсақ, жер жаһандағы ізгі жетістіктердің барлығы дерлік ғылымның адамзатқа тартқан сыйы, тартуы іспеттес. Тәуелсіздік туын желбіреткен он жылдан бері Қазақстан ғылымы да дамып, әлемге әйгілі бола бастады, кез-келген ғылым саласында ілгері дамушылық көрінісі айқын.
Қазақстан Республикасы Конституциясына сәйкес біздің мемлекетіміз демократиялық, құқықтық, әлеуметтік, зайырлы мемлекет болып табылады. Еліміздің өркендеуіне, мемлекетіміздің нығаюына құқық нормаларын, құқық саласы ғылымын жетілдірудің маңызы ерекше. Құқық нормалары барлық қоғамдық қатынастардың реттеуші тетігі, кез-келген қоғамдық қатынастар жалпыға бірдей, әділ заң нормалары арқылы жүзеге асырылуы қажет.
Заң талаптарың құқық нормаларын құрметтеу және оны бұлжытпай жүзеге асыру әрбір азаматтың қасиетті борышы.
Құқықтық мемлекеттілікті орнатуда, оның тетіктерін одан әрі жетілдіруде құқық ғылымы салаларының атқаратын міндеті зор болып отыр. Сондай ауқымды міндет заң ғылымының негізгі салаларының бірі — қылмыстық құқық ғылымына да жүктеліп отыр. Қылмыстық құқық ғылымында алда кешенді ғылыми проблемаларды жүзеге асыру, оның ішінде қылмыстық жазаны тағайындау, бас бостаңдығынан айырмайтын шараларды белгілеудің ғылыми негіздері, өлім жазасын қолдануды жою, өмір бойы бас бостандығынан айыру жазасын орындаудың құқықтық - нормалық қырларын жетілдіру сияқты іргелі зерттеулерді жүзеге асыру міндеттері түр. ....

Қазақстан Республикасы - өзін толыққанды, зайырлы, құқықтық, демократиялық мемлекет екендігін өз Ата Заңы — Конституцияда түбегейлі бекітіп көрсеткен. Сол себепті Республика өмірінде көптеген өзгерістер болып өтуде. Соныың ішінде құқық қорғау саласы да көптеген өзгеріске ұшырады. Атап айтқанда, көптеген заң актілері мен ережелерге өзгерістер мен толықгырулар енгізілу арқылы сот, прокуротура, полиция органдарының қызметі жаңа арнага түсті.
Қүқықгық реформага дейінгі күқық қорғау органдарының жұмысы, олардың қызметінің негізгі багыттары құқыктық реформа талаптарына толыққанды жауап бере алмайтын еді. Сондықтан да мемлекет өз күштеу органдарының жұмысын жетіддіруді, оның жұмысына жаңа багыт беруді өз міндеті ретінде қарастырды. Соттардың қызметінің жақсартылуы, олардың тәуелсіздігі, тергеу жүйесінің жетілдірілуі, әрине, қылмысты ашуға, ашылған қылмысқа әділ нүкте қоюға эсер етіп, қөп жұмыс жасады.
Құқық қорғау органдарының өзара жүмыс үйлесімділігін камтамасыз етуді , қылмысты ашуда біріккен нәтижелерге қол жеткізуді күқықтық реформаның оң қадамдары арқылы қол жеткізуге болатынын түсіндік. Қазақстан Республикасының «Сот жүйесі және соттар мәртебесі туралы» заңының дер кезіңде қабылдануы сот қызметіне ерекше қарқыын мен белсенділік алып келді.
Сот қызметінің дүрыс үйымдастырылуы, әділ соттылықты толығымен қамтамасыз етуі — ол құқықтық мемлеқеттің негізгі талаптарының бірі болып саналады.
Президенттің қол қоюымен 1997 жылғы 13 желтоқсанда күшіне енген Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодеқсі - қылмыстық істер жүргізудегі өзгерістер, соның ішінде басты сот талқылауын жүргізу тәртібінің басқаша сипаттаумен ерекзпеленеді.
Істі мәні бойынша қарау, қорғау, айыптау қызметтерінің бөлінуі — сот тергеуіне ерекше серпін беріп қана қоймай, бүрынғы сот тергеуін реттейтін нормалардың күшін жоюға әкеліп соқгы.
Мемлекеттің қылмыстық іс жүргізу саясаты — соның ішінде осы саясатты өз заңцары арқылы жүзеге асыру — ол демократиялық талаптарға толығымен сай келіп, қылмыстық процестің қандай қатысушысы болмасын, өз Ісұқықтары мен занды мүдделерін толығымен қорғауға мүмкіндік беріліп отыр деуге болады. ....

Зерттеу жұмысының өзектілігі. Жалпы ғылымы жоқ ел тұл, ғылымы дамымаған елдің болашағы күмәнді, қазір қарап отырсақ, жер жаһандағы ізгі жетістіктердің барлығы дерлік ғылымның адамзатқа тартқан сыйы, тартуы іспеттес. Тәуелсіздік туын желбіреткен он жылдан бері Қазақстан ғылымы да дамып, әлемге әйгілі бола бастады, кез-келген ғылым саласында ілгері дамушылық көрінісі айқын.
Қазақстан Республикасы Конституциясына сәйкес біздің мемлекетіміз демоқратиялық, құқықтық, әлеуметтік, зайырлы мемлекет болып табылады. Еліміздің өркендеуіне, мемлекетіміздің нығаюына құқық нормаларын, құқық саласы ғылымын жетілдірудің маңызы ерекше. Құқық нормалары барлық қоғамдық қатынастардың реттеуші тетігі, кез-келген қоғамдық қатынастар жалпыға бірдей, әділ заң нормалары арқылы жүзеге асырылуы қажет.
Заң талаптарың құқық нормаларын құрметтеу және оны бұлжытпай жүзеге асыру әрбір азаматтың қасиетті борышы.
Құқықтық мемлекеттілікті орнатуда, оның тетіктерін одан әрі жетілдіруде құқық ғылымы салаларының атқаратын міндеті зор болып отыр. Сондай ауқымды міндет заң ғылымының негізгі салаларының бірі — қылмыстық құқық ғылымына да жүктеліп отыр. Қылмыстық құқық ғылымында алда кешенді ғылыми проблемаларды жүзеге асыру, оның ішінде қылмыстық жазаны тағайындау, бас бостаңдығынан айырмайтын шараларды белгілеудің ғылыми негіздері, өлім жазасын қолдануды жою, өмір бойы бас бостандығынан айыру жазасын орындаудың құқықтық - нормалық қырларын жетілдіру сияқты іргелі зерттеулерді жүзеге асыру міндеттері түр.
Қылмыстылықпен күрес, қылмыскердің тұлғасына ғылыми негізде зерттеу, орын алған қылмысты құбылыстардың себептері мен оған мүмкіндік жасайтын мән - жайларын анықтау, бүгінгі күні заң ғылымдарының келесі міндеттерінің бір болып саналады.....

Тaқыpыптың өзeктілігі. Қылмыcқa қaтыcушылap мәceлecін қылмыcтық іc жүpгізу функциялapымeн өзapa бaйлaныcтыpa шeшу eкі мaқcaтқa жeткізeді.
Біpінші мaқcaт – cот іcін жүpгізугe әpбіp қaтыcушының мәpтeбecін бeлгілeугe;
Eкінші мaқcaт – түpлі қaтыcушылapдың өзapa іc – қимыл жacaу шeктepін жeкeлeгeн функциялap apacындaғы гeнeтикaлық бaйлaныcтapды тaбу apқылы aнықтaуғa мүмкіндік бepeді.
Қылмыcтық cот іcін жүpгізугe қaтыcушылapдың мәнін түcінудің біз жaқтaп отыpғaн жолының пaйдaлы жaғы мынaлap:
a)функция, бүкіл қылмыcтық іc жүpгізу қызмeті ceкілді, құқық қaтынacтapындa жүзeгe acыpылaды;
ә)функциялap қылмыcтық іc жүpгізу қызмeтінe әpбіp қaтыcушының құқықтap мeн міндeттepді жүзeгe acыpуы жолымeн оpындaлaды;
б)қылмыcтық іc жүpгізу қызмeтінe әpбіp қaтыcушының тeк өзінe тән құқықтapы мeн міндeттepі болaды;
в)құқық қaтынacтapының cипaты aдaмның құқықтық cтaтуcын нeгізгe aлa отыpып бeлгілeнeді (тepгeуші мeн пpокуpоp қaтынacтapы тepгeуші мeн ceзікті, тepгeуші мeн куә қaтынacтapынaн өзгeшe жәнe т.т.);
г)құқық қaтынacтapынa әpбіp қaтыcушы тeк біp pоль aтқapaды.
Cонымeн қaтap, зaң бойыншa қылмыcтық пpоцecкe қaтыcушылapдың қaуіпcіздігін мeмлeкeт өз қaмқоpлығынa aлaды.
Қaзaқcтaн өз aлдынa мeмлeкeт болып тәуeлcіздігінe иe болғaннaн кeйін, eгeмeндігінe, aзaмaттapдың өміpі мeн боcтaндықтapынa тіpeк болaтын, өзінің бapшa құқықтыққ нeгіздepін қaйтa құpу қaжeттілігі туды. Оcы бaғыттa қыpуap жұмыcтap aтқapылды. Мeмлeкeтті бacқapу, экономикa, әлeумeттік caяcи өміp, мәдeниeт, құқықтық тәpтіпті caқтaу, eлді зоpғaу, cыpтқы caяcaт қaтынacтapын peттeйтін көптeгeн зaңдap мeн жapлықтap қaбылдaнып жүзeгe acыpылудa.
Қaзaқcтaн Pecпубликacы Пpeзидeнтінің 2007 жылғы «Жaңa әлeмдeгі жaңa Қaзaқcтaн» aтты Қaзaқcтaн хaлқынa жолдaуының жиыpмa бecінші бaғытындa: «Aшық, дeмокpaтиялық қоғaмның іpгecін дәйeкті нығaйтa отыpып, біз дeмокpaтия мeн құқық тәpтібі – aжыpaғыcыз ұғымдap eкeнін, біpінcіз біpінің өміp cүpe aлмaйтынын ecтeн шығapмaуымыз кepeк. Cондықтaн дa aзaмaттapдың құқықтapы мeн боcтaндықтapын қоpғaйтын пәpмeнді жүйe қaжeт» – дeп құқықтық мeмлeкeтіміздің құқығын одaн apы жeтілдіpу дeмокpaтиямeн тікeлeй бaйлaныcты eкeндігін aйқындaп отыp [1, б. 5] ....

Қазіргі кезде еліміздің нарықтық-экономикалық қатынасқа өту жағдайында көптеген келеңсіз мәселелер мен жағымсыз оқиғалар белең алуда. Осындай келеңсіз мәселелердің бірі қылмыстық әрекеттердің жылдан - жылға көбеюі болып отыр. Солардың ішінде жас ұрпағымыздың қылмыстық әрекеттерге баруы және олардың болашақ өмірі барша адамзатты елеңдетеді.
Сондықтан да қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмірінің бейнесі-өзекті мәселелердің бірі болып отырғандықтан, біздің зерттеу жұмысымыз қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмірінің бейнесін, соның ішінде өмір бейнесінің қалыптасуына әсер ететін құндылық бағдарын, өмірлік жоспарын, өмірге деген қатынасын зерттеуге арналған.
Жалпы қылмысқа барған жасөспірімдерді көптеген авторлар қарастырған. Солардың ішінде Қазақстан ғалымдарынан (Қ.А. Бегалиев, К.А. Вайсберг, Ө.С. Жекебаев, Л.Ерменбетова, Е.І. Қайыржанов т.б.), Отандық психологтардан (А.Я. Колодная, А.Б. Сахарова, Е.А. Копыстынский, В.Н. Кудрявцев, П.П. Бельский, В.Л. Васильев т.б.), Ал шетел ғалымдарынан (Ллойд Олин, Харви Бейкер, Бартол, Курт, Ричард Джонсон, Терри Моффит т.б.).
Осы авторлар секілді көптеген ғалымдар қылмысқа барған жасөспірімдердің психологиялық ерекшелігін зерттеген болатын, бірақ олардың қылмыстан кейінгі психологиялық ерекшелігін, соның ішінде болашақ өмірге деген көзқарасын анықтауға арналған зерттеулер кемде-кем. Сондықтан да қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмірінің бейнесі үлкен зерттеулерді талап етеді. Біздің бұл зерттеу жұмысымызда қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмірінің бейнесі, жасөспірімнің қылмыстан кейінгі өмірлік жоспарларының құрылуы, тұлғалық құндылық бағдарларының ерекшелігі және өз өмірінің мән-мағынасын түсіну секілді критерилермен анықталады.
Жұмыстың мақсаты: Қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмір бейнесінің қалыптасуына әсер ететін тұлғалық құндылық бағдарларының ерекшеліктерін зерттеу.
Зерттеу пәні: Қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмір бейнесінің қалыптасу жағдайлары.
Зерттеу объектісі: Қылмысқа барған жасөспірімдер тобы.
Өзектілігі: Қазіргі кезде көптеген жасөспірімдер өздерінің дамуында жағымсыз жағдайларға, отбасы дамуында және қоғам бақылауынан тыс қалуына байланысты, жағымсыз микроортаның әсер етуі, әсіресе антиқоғамдық жүріс-тұрыстық тәжірибесі бар адамдардың әсер етуіне байланысты қылмыс жолына түсіп жатыр.
Сол себепті қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмірінің бейнесі мәселесі қазіргі таңда өте өзектілердің бірі болып отыр.Бұл мәселенің өзекті болуына қазіргі уақытта елімізде жасөспірімдер арасындағы қылмыстың өсуі әсер етеді.....

Бұл курстық жұмыстың тақырыбының маңыздылығы бүгінде дамыған демократиялық елдерде мемлекеттік басқару қызу саяси тартыс болудан қалып басқарушы шенеуніктерден жоғарғы арнайы даярлық пен көпшілік алдындағы жауапты жұмысты ғана емес, ең алдымен азаматтардың бағалауы бойынша жақсы нақты әлеуметтік нәтижелерге қол жеткізуде талап ететін күрделі кәсіптік қызмет саласына айналды. Көптеген елдерде мемлекеттік басқару арнайы зерттеу пәніне айналып, ғылымның дербес саласы ретінде дамып келеді.
Курстық жұмыс мемлекет теориясына, құқық теориясына негізделген. Курстық жұмыстың ақпараттық базасын Қазақстан Республикасының Конституциясы, 2030 жылға дейін даму стратегиясы, Уваровтың «Мемлекеттік басқару теориясы» және Жоламановтың «Мемлекеттік және құқық негіздері» кітабы құрайды.
Курстық жұмыстың мақсаты мемлекеттік басқаруды жетілдіру жолдарын іздеу мемлекеттік басқару аппараттарының құрылымын талдау болып табылады.
Курстық жұмысының ғылыми жаңалығы:
- мемлекеттік басқаруды 3 деңгейде қарастырады. Ол мемлекеттік басқару, жергілікті мемлекеттік басқару және аумақтық өзін-өзі басқару.
- қазіргі кезде мемлекеттік басқаруды ақпараттық технология арқылы жетілдіру кең көлем алуда. Қоғам дамуының аса маңызды стратегиялық міндеттерін орындау үшін мемлекеттік басқару жүйесін ақпаратпен қамтамасыз ету арқылы жетілдіру өте мағызды. Ақпараттық технологияны интенсивті пайдалану АҚШ-та , Жапонияда, Германияда, Канадада, Англияда және тағы басқа елдерде қарқынды дамуда. ....

Қоғамда болып жатқан процестер экономикаға да, саясатқа да өзінің кері әсерін тигізіп, оның өмірде белең алуы жиі кездесіп жатады. Нарықтық қатынасқа көшу, шаруашылықтың жаңа нысандарын пайдалану, қоғамдық сананың бірден өзгеруі - қазіргі идеологияның, құқық жүйесі, моральдық нормалардың тоқырауға ұшырауына әсер етіп, қылмыстың белсенді бағыт алуына алып келді.
Егер 1996 жылы Қазақстанда 183977 мың қылмыс тіркелсе, 2002 жыл жоғарыдағы көрсеткіш 219901-ге өскенін көрсетті. Қылмыс әлемінде Қазақстан «қайта құрудан» өскенін дәлелдесе, ол қылмыстың ауыр түрлерінің өскенінен көрініп отыр. Мәселен, 2002 жылы 2625 қасақана адам өлтіру тіркелсе, бұл 2001 жылға қарағанда 7 %-ке өскенін көрсетіп, он жыл бұрынғымен салыстырғанда екі есе көп екенін дәлелдеп берді.
Жалпы қылмыстылықтың жас жеткіншектерге әсерін тигізбей қоймайтынын олардың қолымен іске асқан қылмысынан көріп, жасы толмағандар арасындағы қылмыстылықтың өсіп отырғанын байқауға болады. 1996 жылы Қазақстан бойынша кәмелетке жасы толмағандар қылмысы 13724 санын көрсете, 2001 жылы 16244-ке жеткендігімен ерекшеленеді.
Кәмелетке жасы толмағандар қылмысының сан-салалығы олардың күнделікті қылмысынан өз көрінісін табуда.78,2% қылмыс олардың мүліктік қылмысқа барғанын көрсетсе, 49,4% қылмыстың жеке адам мүлкін урлауға бағыт алғанын, ал,17%-тің мемлекет және қоғам мүлкін тонауға, 11,2% қылмыстың тонау мен шабуыл жасап тонауды құрағанына куәгер боламыз.
Қылмыстық процесс ғылымында шешуін таппаған күрделі проблемалардың бірі ретінде қоғамға жат әрекеттерімен көрінген кәмелетке жасы толмағандарды ерте бастан тауып, алдын алу жолдарын қарастыру мәселесі болып қалып отыр. Ал, бақылаусыз қалған жасөспірімдердің неліктен ондай халге жеткендігінің себеп-салдарын анықтау жеке тұрақты зерттеуді қажет етері сөзсіз. ....

Қоғамда болып жатқан процестер экономикаға да, саясатқа да өзінің кері әсерін тигізіп, оның өмірде белең алуы жиі кездесіп жатады. Нарықтық қатынасқа көшу, шаруашылықтың жаңа нысандарын пайдалану, қоғамдық сананың бірден өзгеруі - қазіргі идеологияның, құқық жүйесі, моральдық нормалардың тоқырауға ұшырауына әсер етіп, қылмыстың белсенді бағыт алуына алып келді.
Егер 1996 жылы Қазақстанда 183977 мың қылмыс тіркелсе, 2002 жыл жоғарыдағы көрсеткіш 219901-ге өскенін көрсетті. Қылмыс әлемінде Қазақстан «қайта құрудан» өскенін дәлелдесе, ол қылмыстың ауыр түрлерінің өскенінен көрініп отыр. Мәселен, 2002 жылы 2625 қасақана адам өлтіру тіркелсе, бұл 2001 жылға қарағанда 7 %-ке өскенін көрсетіп, он жыл бұрынғымен салыстырғанда екі есе көп екенін дәлелдеп берді.
Жалпы қылмыстылықтың жас жеткіншектерге әсерін тигізбей қоймайтынын олардың қолымен іске асқан қылмысынан көріп, жасы толмағандар арасындағы қылмыстылықтың өсіп отырғанын байқауға болады. 1996 жылы Қазақстан бойынша кәмелетке жасы толмағандар қылмысы 13724 санын көрсете, 2001 жылы 16244-ке жеткендігімен ерекшеленеді.
Кәмелетке жасы толмағандар қылмысының сан-салалығы олардың күнделікті қылмысынан өз көрінісін табуда.78,2% қылмыс олардың мүліктік қылмысқа барғанын көрсетсе, 49,4% қылмыстың жеке адам мүлкін урлауға бағыт алғанын, ал,17%-тің мемлекет және қоғам мүлкін тонауға, 11,2% қылмыстың тонау мен шабуыл жасап тонауды құрағанына куәгер боламыз.
Қылмыстық процесс ғылымында шешуін таппаған күрделі проблемалардың бірі ретінде қоғамға жат әрекеттерімен көрінген кәмелетке жасы толмағандарды ерте бастан тауып, алдын алу жолдарын қарастыру мәселесі болып қалып отыр. Ал, бақылаусыз қалған жасөспірімдердің неліктен ондай халге жеткендігінің себеп-салдарын анықтау жеке тұрақты зерттеуді қажет етері сөзсіз. ....