Адам пайдаланатын энергияның басым бөлігінің көзі ─ Күн. Күн энергиясының есебінен Жер бетінде жылдық орташа температура 150 С шамасында сақталып тұрады. Күннен келетін жылу мен жарық ағыны біздің планетамызда тіршіліктің болып тұруына қолайлы жағдай жасайды.
Бүкіл жер бетіне түсетін күн сәулелерінің қуаты соншалықты зор, оны алмастыру үшін 30 миллиондай қуатты электр станциялары қажет болар еді.
Егер Күн нұрын жер бетіне күн сайын төгіп тұрмаса не болар еді деп ойлап көрейікші. Жер бетінде күн өте нашар жылытатын орындардың бар екендігін білеміз. Бұлар ─ Арктика мен Антарктика. Оларда қақаған аяз, мәңгі мұз бен қар.
Судың жер бетіндегі үздіксіз шыр айналуы Күн энергиясы есебінен атқарылады: теңіздердің, көлдердің және өзендердің суы кебеді, жоғары көтеріліп қоюланып, бұлтқа айналады; бұлтты жел алқап-алқапқа айдап апарады да, ол жауын-шашын түрінде Жер бетіне түседі.
Біз пайдаланатын энергияның әзірше негізгі көзідерінің бірі болып табылатын тас көмір бір кезде жер бетінің үлкен алқаптарында қаулап өскен қалың орманның жер қойнауында тасқа айналған қалдығы. Демек, онда да Күн энергиясының қоры бар.
Біздің елімізде жыл бойы ашық күндері көп болатын аймақтарында, Күн сәулесі тікелей су ысыту үшін, су буын алу үшін пайдаланылады ....

Евразияның Голарктика және Палеотропика флоралық әлемі ауқымындағы жағдайы материктің солтүстік және оңтустік бөліктері флораларының қалыптасуы тарихындағы айырмашылықтарды, бір жағынан флораның бүкіл кайнозой бойы үздіксіз дамуын және материктің оңтүстігі мен оңтүстік-шығыс аралдарындағы тропиктік сипатын, ал екінші жағынан климат жағдайларынын, күрт өзгерістеріне байланысты солтүстік бөліктің флорасының біршама жастығын және оның күрделі генезисін көрсетеді.
Евразияның голарктикалық флорасынын құрамында осы территорияда мұз жамылғысының пайда болуына әкеліп соққан жаппай суық түскенге дейін, кайнозойдын алғашқы жартысында қалыптасқан ежелгі жылу сүйгіш орман флораларының элементтері бар. Бұл флоралардың элементтері негізінен екі мұхит — Атлант және Тынық мұхиттары жағалауларындағы секторларда сақталған: Материктің ішкі аудандарының флорасы мен жер бетін топырақ, өсімдік жамылғысының қалыптасуы үшін материктің оңтүстігіндегі тау жүйелерінің неотектоникалық көтерілуіне байланысты күн суытуының және одан соңғы климат құрғауының үлкен мәні болды.
Ішкі аудандар релъефі мен климатының шұғыл өзгерістеріне байланысты флора қалыптасуының мұхит маңайындағы орталықтары бір-бірінен орасан зор құрғақ кеністіктермен бөлініп қалып, каинозойдың екінші жартысында бір-біріне байланыссыз дамыды. Евразия мен Африканың тропиктік аудандарымен алмасуды материктің батыс секторында теңіздер, ал оның ішкі бөліктерінде ау-мақты шөлді кеңістіктер қиындатып жіберді. Шығыс мұхит пен шектес секторда Голарктика мен Палеотропик арасында флоралық элементтер алмасуы жүріп жатты ....

1.1.Алакөл ойысының географиялық орны, аумағы және шекарасы
Алакөл ойысы Қазақстанның оңтүстік – шығысында орналасқан. Шығыс Қазақстан облысының оңтүстігі және Алматы облысының солтүстік – шығыс бөлігі осы ойыс үстінде жатыр. Алакөл ойысының көлемі 30000 км 2 -қа тең.
Ойысты үш жағынан таға тәріздес жоталар қоршап жатыр. Солтүстігінде – Тарбағатай, оңтүстігінде – Жоңғар Алатауы, ал шығысында Барлық және Майлы жоталары орналасқан. Алакөл ойысы батысында Балқаш ойысымен, ал оңтүстік шығысында тау аралық өткел – Жоңғар қақпасы арқылы Қытай халық Республикасының территориясындағы Ебінұр көлінің ойысымен ұласады.
Ойыс өзінің пішіні жағынан көп бұрыштылығымен және тегіс еместігімен ерекшелінеді. Ол оңтүстік – шығыстан солтүстік –батысқа қарай 300 км-ге созылып жатыр. Оның жазық бөлінің ені оңтүстік – шығысында 10 км – ден, солтүстік – батысында 100 км – ге, ал орталық бөлігінде Жоңғар Алатауынан Тарбағатай жотасына дейін 150 км – ге дейін барады.
Алакөл ойысының жазық бөлігінде үстірттер мен ұсақ шоқы тәріздес жекелеген аласа таулар кездеседі. Ойыстың оңтүстік бөлігінде, яғни Жоңғар Алатауының батысындағы аласа таулар Сайқан, Арқарлы – Арғанаты, солтүстігінде яғни Тарбағатай тауының оңтүстігінде батыстан-шығысқа қарай Сиректас, Көрпебай, Жайтөбе, Бахты, Балтабай – Арқарлы және тағы да басқа аласа таулар орналасқан. Ойыстың аласа бөліктері – Алакөл және Сасықкөлдегі аралдарда палеозойлық ірге тастары жер бетіне шығып, жекелеген төбе болып кездесіп отырады. Ойыстың көп бөлігі құмды массивтермен көмкерілген. Сасықкөл көлінің оңтүстік- батысында Қарақұм, Сарықұмдар бірте-бірте Тасқара құмдарына ауысады. Алакөлдің солтүстік шығысында Биікқұм, Бармаққұм және тағы да басқа құмдар жатыр. Алакөл ойысының жазақ бөлігі тау алды беткейлерде 800 м – ден батып, Алакөл көлінің бассейндерінде 347 м – ге дейін төмендейді. Алакөл ойысы Солтүстік Кавказ тауларымен, Қырым түбегімен, Румыниямен, Солтүстік Италиямен, Франциямен бірдей бір ендік бойында жатыр. ....

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Атом құрылысы, атомдық құбылыстар
Сабақ тақырыбы: Ядролық реакциялар. Радиактивті ыдырау заңы
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 9.4.1.11 ядролық реакцияның теңдеуін шешуде зарядтық және массалық сандардың сақталу заңын қолдану;
9.4.2.2 радиоактивті ыдыраудың ықтималдық сипатын түсіндіру;
9.4.2.3 радиоактивті ыдырау заңын есеп шығаруда қолдану
Сабақ мақсаттары: - Ыдырау заңының графигімен танысу
- Жартылай ыдырау периоды ұғымын енгізу
- Радиоактивті ыдырау процессінің кездейсоқтық және спонтандылық
қасиетін анықтау
- Радиоактивті ыдырау заңының математикалық өрнегін қорыту
- Ыдырау заңына арналған сандық және графикалық есептер шығару.....

Анемометры как контрольно-измерительные приборы предназначен для измерения скорости ветра в промышленных условиях, определения опасных ветровых порывов и включения при этом сигнальных устройств находят широкое применение не только в сфере производства, но и при эксплуатации, диагностике технических систем, обеспечении их экологической безопасности.
Многообразие методов и средств измерения и контроля, принципов их действия, настройки, поверки, материалов используемых для их изготовления и обслуживания вызывает необходимость их систематизации, проведения анализа основных достоинств и недостатков конкретных, наиболее распространенных конструкций и методов измерения.
Средняя скорость является важнейшим параметром, характеризующим протекание технологических процессов в различных отраслях промышленности, параметром, без которого не возможен метеорологический прогноз.
Среди различных устройств, предназначенных для измерения средней скорости направленного воздушного потока, наиболее популярными являются устройства под общим названием анемометр.
В предлагаемой работе предлагается методика поверки анемометра сигнального цифрового АСЦ ....

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жылулық құбылыстар
Сабақ тақырыбы: Жылу мөлшері, меншікті жылу сыйымдылық 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;
8.3.2.6 – заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын түсіндіру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар білуі тиіс:
• жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;
• заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық мағынасын түсіндіру........

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Күш моменті
Сабақ тақырыбы: Иінтіректің тепе- теңдік шарты
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 7. 2.4.3 тепе-теңдік жағдайда тұрған дене үшін күш моменттері ережесін тұжырымдау және есептер шығару
Сабақ мақсаты: Иінтіректің тепе- теңдік шартын түсіндіру
Күш моменттері ережесін тұжырымдау
Күш моменттері ережесін қолданып есептер шығару.....

Волейбол (volleyball, volley — «қалқып ұру», ball — «доп») - ойын спорты.
1995 жылы әлемдік спорт шеберлері волейболдың 100 жылдық мерейтойын тойлады. Бұл ойынның ресми күні 1985 жыл деп есептелінеді. АҚШ-тың Массачусетс штатындағы белгілі Гелиокс колледжінде дене шынықтыру пәнінен сабақ берген американдық азамат Уильям Дж. 1897 жылы волейболдың 10 шартын ұсынған.
Алаңның ауқымы белгіленуі тиіс. Алаң аумағы: 25х50 фут (7,6х15,1 метр). Себеттің көлемі 2х27 фут (0,61х8,2 метр). Биіктігі: 6,5 фут (198 сантиметр). Доп резіңке теріден жасалуы керек. Оның салмағы - 340 грамм
Уильям Дж. Морган бұл ойынды «МИНТОНЕТ» деп атаған екен. Негізінен волейболдың тарихы он тоғызыншы ғасырдан бастау алады. Кейбір ақпараттарға сүйенсек, Еуропа, Орталық және Оңтүстік Америка халықтары осы тектес ойынды мыңдаған жыл бұрын ермекке айналдырған көрінеді. Ежелгі Рим жылнамаларында да біздің заманға дейін III ғасырда волейбол сынды фаустбол ойын түрі ұйымдастырылып тұрған. Олар әр командада 3-6 ойыншыдан бөлініп, допты аласа қабырғадан лақтыруға тырысқан. Фаустбол ойыны әсіресе, Еуропа халықтарына кеңінен танылған. Ойын 15 минуттан 2 таимға созылған.....

Кiрiспе
Ұсынылған жұмыс, инфрақызыл облысты спектріне жақын ( ), планетаның дискі бойынша жарықтылықтың абсолютті спектрлік коэффициентін және фотомерлік сипаттамаларын бақылау негізінде Сатурн атмосферасыныңа аэрозольды ортасы мен газының оптикалық қасиеттерін зерттеуіне арналған.
Жұмыстың өзектілігі. Ғасырлардан ғасырларға Сатурн планетасы бақылаушы астрономдарды қызықтырып жүрді. Бірақ зерттеулердің белсенді жүргізілуі,20 ғасырда ғана басталды. Ғарыштық аппаратармен Айды, Шолпанды, Марсты, Меркурийді бақылауының жақсы дамуы, сол уақытта Жер үстінде және Күн жүйесінде алыс қашықтықтарда орналасқан планеталарды (оның ішінде Сатурн да бар) бақылауға ынталандырды. Ең әуелі ол, ғарыштық аппаратармен алып гиганттарды зерттеу әдісімен және есепті (міндетті) дайындау қажет екендігімен түсіндірілді.
20 ғасырдың ортасында АН КазССР астрофизикалық институтында В.Г.Тейфельдің басқаруымен көрінетін облыс спектрінде Сатурнды бақылау жұмысы жүйелі түрде басталды. Осындай зерттеулер немесе бақылаулар біздің елдің басқа обсерваторияларында және шет елдердің де обсерваторияларында жүргізілді. Фотоэлектрлік спектрометрдің көмегімен Дж.Койпер және В.И.Морозбен диапазонында Сатурнның спектрі алынды. Инфрақызыл облысына жақын ( ) Сатурнның спектрі аз сәулеленетін болып қала берді. 2000 жылға дейін барлық мәліметтер кіргізілген В.Г.Тейфельдің редакциясымен “Алып – планеталардың физикалық сипаттамалары” анықтама – шолуында, осы спектр облысында жұтылу жолағы белгіленбеген. Осы диапазондағы толқын ұзындығы, әртүрлі қарқындылықты метанның айналмалы – тербелмелі жұтылу жолағымен сипатталады және олардың әрқайсысы Сатурн атмосферасында әр түрлі өзгертіліп, бұлтты қабаттың құрылымы туралы мағлұматтарды береді. Осыған байланысты, әртүрлі қарқындылықты жұтылу сызығын өлшеу нәтижесі бойынша,спектрдің ИҚ- облысына жақын ( ) Сатурн дискісінде метанның жұтылуын және планетаның оптикалық параметрлерін салыстыруын зерттеу, үлкен қызығушылық тудырды.
Осы жұмыстың басты мақсаты болып, метанның жұтылуы және онымен көршілес үздіксіз спектр учаскесінде спектрдің ИҚ- облысына жақын ( ) Сатурнның бұлтты жамылғысына қатысты нақты бақылау мәліметтерін алу болды. Фотометрлік мәліметтерді талдауы Сатурнның бұлтты қабаты мен бұлттың жоғарғы қабатындағы атмосферасының кейбір физикалық сипаттамаларын бағалауға мүмкіндік беру керек.
Осы жұмыстың жаңалығы болып, аз зерттелген толқын ұзындығы диапазонында Сатурнның бұлтты жамылғысының спектралды және фотометрлік қасиеттерін мүмкіндігінше толық сипаттайтын, бақылау материалы (мәліметі) алынды. Ерекше құнды 2000 жылғы бақылаулар болды, өйткені, бірінші рет жарығырақ сақина жағынан жер атмосферасында планета дискісінің дұрыс көрінбеуінен тәуеліз, планетаның шын экватор және орталық (центральды) меридианын бойлай метанның жұтылу жолағында жарықтылықтың таралуы (үлестірілуі) алынды. (Осы маусым Жер мен Күнге қатысты сақинаның нөлдік еңкеюімен сипатталады. Ол 15 жылда бір рет кездеседі.). Басқа бақылау маусымдарында (2002,2004,2006-2009 жж.) жұтылудың төрт жолағында және көршілес үздіксіз спектр учаскілерінде (күшті жұтылудан тәуелсіз) орталық (центральды) меридианы мен қарқындылық экваторын бойлаған жарықтылықтың таралуы (үлестірілуі) да зерттелген. Орталық (центральды) меридианын бойлай 8860А метанның жұтылу жолағында жарықтылықтың таралуының бойлық вариациясын зерттеуі жүргізілді. Жер атмосферасынан пайда болатын, дұрыс көрінбеу (кетіру) функциясын ескеріп,атмосфера параметрлерін анықтау әдісі ұсынылды.....

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі: Электр және магнетизм – электр тогы
Сабақ тақырыбы: Электромагниттік индукция заңы. Ленц ережесі. Өздік индукция. Индуктивтілік. 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 10.4.6.9 - электромагниттік индукция құбылысын түсіндіру және мысалдар келтіру
10.4.5.2 – электромагниттік индукция заңын есеп шығаруда қолдану.
Сабақ мақсаты: Оқушылар /Students will:
- электромагниттік индукция заңының тұжырымдамасын атайды;
- Ленц заңын есеп шығаруда қолдануын түсіндіреді;
- өздік индукция құбылысын түсіндіру;
- «индуктивтілік»физикалық шамаға сипаттама беру;
- электромагниттік индукция заңын есеп шығаруда қолдану.......